భవస్వరూపము

భవమూర్తి

    జలసంబంధమైన విభూతులన్ని మూర్తివంతం అయితే, అంటే ఒక రూపాన్ని దాల్చి నిలబడితే అదే శంకరునికి భవస్వరూపము అని పేరు. ఆ భవుడు అనేపేరుతో వుండే వుండే పరమశివుడు ఈ లోకంలో వుండే సమస్త జీవరాశుల ప్రాణములు నిలబడడానికి కారణమవుతాడు. లింగపురాణం చేస్తూ వ్యాసభగవానుడు ఈ భవస్వరూపం గురించి ఒక మాట అంాడు 'సంజీవనం సమస్తస్య జగతస్‌ సలిలాత్మిక భవ ఇత్యుచతే మూర్తిర్‌ భవస్య పరమాత్మనః' ఈ సమస్తమైనటువిం ప్రాణికోి దేనివలన బ్రతుకుతుందో, యదార్ధమునకు ఈ ప్రాణికోి అంతాకూడా దేనివలన ఉత్పత్తి అవుతుందో దానికి ప్రధానమైన కారణమేమి అంటే నీరు. ఆ నీరు లేకపోతే ప్రాణికోి నిలబడదు. వేదంలో ఒక మాట చెబుతారు ''ఆపోవా ఇదంగం బ్రహ్మ ఆపోవా ఇదంగం సర్వం'' అసలు నీిని మించినటువింది ఇంకొకిలేదు. అసలు సర్వము నీరే. అందుకే 'అమృతంవా ఆపః' నీరు అమృతంతో సమానం. అమృతంతో సమానమైన నీరు ప్రాణములను నిలబెట్టడానికి కారణం అవుతుంది. ఇప్పికి లోకంలో చూస్తుాంరు ఎవరైనా మూర్ఛపోయారనుకోండి వాళ్లదగ్గరకి తీసుకెల్లి ఆపిల్‌పండు, అరిపండు ఇస్తే వాళ్లు లేవడం సంబవంకాదు. వాళ్లమొకంమీద కాసిన్ని నీళ్లు చిలకరించి, వారి తలను నీితో తడిపితే చల్లి నీితో తుడిస్తే వారు తిరిగి చైతన్యాన్ని పొందుతారు. అంటే శరీరంలోంచి ఉద్గమిస్తున్న ప్రాణములు మళ్లీ శరీరంలోకి ప్రవేశించడానికి కూడా కారణమైనది ఏది అంటే నీరు. అనాదిగా ఋషులు ఈ నీియొక్క వైభవాన్ని అంతగా ప్రస్తుతి చేశారు. కాని మనకి సనాతనధర్మంలో గొప్పతనం ఎక్కడ వుంది అంటే  అది కేవలంగా పంచభూతాల్లో నీియొక్క వైభవంగా కోనియాడం, ఆ నీియొక్క విభూతి ఏదైతే వుందో, ఆ నీియందు బ్రతికించగలిగినటువిం గుణం ఏదైతె వుందో ఆ గుణం భగవంతునియొక్క విభూతి, ఆయనయొక్క అనుగ్రహం ఒక రూపాన్ని తీసుకొని అక్కడ నిలబడితే అది నీరుగా మారింది అని. అందుకని శివుని భవుడు అని పిలుస్తారు. ఆ భవుని భార్య భవాని, ఆ నీికి ఆ శక్తి కలిగి వుండటమే భవానిరూపంగా కలిగి వుంటుంది.   అందుకే పరమశివుడు భవుడుగా వున్నాడు. జలములకు అధిష్ఠానుడై యున్నాడు అనడానికి క్షేత్రం జంబుకేశ్వరంలో  జలలింగం, తిరువానకోయిలర్‌ అంటుారు ద్రవిడదేశంలో, ఇప్పికూడా దేవాలయంలో శివలింగం దగ్గర నీరు వూరుతూనే ఉంటుంది. స్థలవృక్షం నేరేడుచెట్టు, చిత్రం ఏమిటంటే ఒకానొకప్పుడు ఆ చెట్టు క్షీణించిపోయి క్రమక్రమంగా మరణించడానికి అది సిద్ధపడిపోయింది ఏదో ఒక చిగురు మిగులి, నిట్టనిలువున ఎండిపోతున్న సమయంలో  కంచికామకోి పీఠాధిపత్యం వహించినటువిం మహాపురుషులు అపర శివావతారులు చంథ్రేఖరేంద్ర మహాసరస్వతీవారు ఆ క్షేత్ర దర్శనానికి వెళ్లారు. వెలితే ఈ స్థలంవృక్షం నిలువునా ఎండిపోతుంది.  ఇది మళ్లీ జీవించడానికి ఏంచెయ్యాలి అని అడిగారు. అడిగితే ఆయన ఆ చెట్టు దగ్గర కూర్చుని రుద్రాద్యాయం పారాయణ చేయండి అని అన్నారు. ఆ చెట్టుదగ్గర కూర్చుని రుద్రం పారాయణచేస్తే మళ్లీ ఆ చెట్టు చిగుర్చి యథా వైభవాన్ని పొందింది. ఆ లింగం దగ్గర ఇప్పికీ నీరు వూరుతూ ఉంటుంది. ఆ వూరినటువిం నీిని ఎవ్వరిమీద చల్లరు, ఎవ్వరికీ తీర్థంగా ఇవ్వరు, ఇప్పికపుడు ఆ నీరు తీర్చి ప్రక్కన పోసెస్తూ ఉంారు. ఆ నీరు ఎక్కడనుండి వచ్చింది దానికి అంటే సమాధానం ఏమీ ఉండదు. ఈ సమస్తమైనటువిం జలరాశిగా వుండి లోకములను బ్రతికించేటటువిం లక్షణము కలిగివున్నవాడు ఎవడో ఆయనే శంకరుడు. నిజానికి శరీరాలు బ్రతకడం ఒకటేకాదు. శరీరములు పోషింపబడడం ఒక్కటేకాదు. ధర్మం దేనిని ఆశ్రయించి వుంటుంది అంటే నీిని ఆశ్రయించి ఉంటుంది. నీరు లేకుంటే ఉత్తరక్షణం పోయేదేది అంటే ధర్మం. ఎందుచేత  ధర్మమునకు నీికి అంతదగ్గరి సంబంధం ఉంటుంది అంటే శౌచము సిద్ధించాలి అంటే నీరుబినా మార్గం ఉండదు. నేను ఈ ప్రవచనానికి రావాలంటే ప్రవచనానికి ముందు సంధ్యావందనం చేసి రావాలి, సంధ్యావందనం చేయాలి అంటే నాకు శౌచం ఎలా సిద్ధిస్తుంది స్నానం చేస్తే, స్నానం చేయాలి అంటే నాకు ఉపకరణం నీరే. ఒకవేళ నేను స్నానం చేసి కూర్చున దేనితో అర్ఘ్యం ఇవ్వాలి, నీితోనే అర్ఘ ్యం ఇవ్వాలి. అర్ఘ్యం ఇవ్వకుండా, అసలు సంధ్యావందనమే చేయ్యకుండా ఇక్కడ ప్రవచనానికి రావడం కన్నా అనవసరమైన విషయం ఇక్కొకి వుండదు.  ఆ సంధ్యావందనానికి ప్రాణం ఎక్కడ ఉంది అంటే నీితోనే ఉంది. ఆ నీరు లేకపోతే ధర్మం నిర్వర్తించడానికి ఎవరు ఏ కార్యక్రమం నిర్వహించాలో ఆ కార్యక్రమం నిర్వహించడానికి కావలసినటువిం స్థితి ఏర్పడదు. పైగా నీరు దొరకలేదనుకొండి ఇక ఐశ్వర్యసంబంధం ఉండదు లోకానికి. ఒక వూరు ఉందనుకోండి ఆ వూర్లో ఎంతైత మేడలు కట్టుకున్నవాళ్లు వుండనివ్వండి, ఎంతి ఐశ్వర్యవంతుడు వుండనివ్వండి, కుటుంబంలో ఎంతమంది సభ్యులు వుండనివ్వండి, ఎంత బంగారం ఉండనివ్వండి, ఎన్ని పశువులు ఉండనివ్వండి నీరు దొరకడం మానేసింది అనుకోండి ఆ వూరు వూరంతా విడిచిపెట్టేసి వున్న ద్రవ్యాన్ని, బంగారాన్ని పట్టుకొని వెళ్లిపోతారు. చిట్టచివరికి నాలుగుకాళ్లతో వుండే పశువులు ఏవి అయితే వుాంయో వాిని వెంట తీసుకెళ్లక వదిలిప్టిె వెళ్లిపోతారు. ఊళ్లు, ఊళ్లు ఎందుకు ఖాళీ అవుతాయి అంటే నీరు దొరకకపోతే ఖాళీ అయిపోతాయి. నీిరూపంలో వుండి పరమాత్మ లోకాలన్నింని కూడా అనుగ్రహిస్తుాండు. అటువిం నీరు అసలు లేకుంటే ఈ ప్రపంచం నీలబడదు. ఆ నీిరూపంలో ఉండి బ్రతికించేటటువిం లక్షణం నీియందు వుండేటట్లుగా చేసినవారు ఎవరో, ఆయన శివుడు. అందుకే నీిరూపంలో ఆయన వున్నపుడు ఆయన్ని భవుడు అని పిలుస్తారు. ఇటువిం నీి గురించి మ్లాడుతూ వేదం ఒకమాట అంటుంది ''హిరణ్యవర్ణాసుచయః భావాకాయ సుజాతః   కశ్యపూయాస్విద్రహః అగ్నిర్భ్యాగర్భందగిరివిరూపాస్థాన ఆపశాన షోనభవంతు'' బంగారు రంగు కలిగినటువిందై  ఈ నీరు ఇంద్రుడికి మాతృ స్థానియములు అయి వున్నవి. వేదంలో ఉన్నటువిం ఇంద్రుడువేరు పురాణంలో  వుండేటటువిం ఇంద్రుడు వేరు. పురాణంలో వుండేటటువిం ఇంద్రుడు దేవతలకి అధిపతి. పురాణంలో  వుండేటటువిం ఇంద్రుడి తత్త్వము కర్మసిద్ధాంతాన్ని బలపరుస్తూ ఉంటుంది.  మీరు ఎప్పుడైన కొంచెం జాగ్రత్తగా గమనిస్తే  ఎవరైన పరమనిష్టతో తపస్సు చేస్తున్నవాళ్లు ఉంటే వాళ్ల తపస్సు భగ్నం పరచడానికి ప్రయత్నం చేసేవారు ఎవరు అంటే ఇంద్రుడు భగ్నం చేస్తుాండు. ఏదో దేవలోకం నుంచి దేవవేశ్యలని పంపించడం, ఋతువుకు అధిపతి అయినటువింవాడిని పిలవడం, కోకిల పాట పాడించడం, ఆయనయొక్క తపోభంగం చేయించడం చేయిస్తూ ఉంాడు. మీరు బాహ్యంలో ఆలోచనచేస్తే ఎందుకు ఇంద్రుడు ఇటువిం కార్యాలు చేస్తుాండు అని అనుమానం వస్తుంది. నూరు క్రతువులు చేసినవాడు ఇంద్రుడు అవుతాడు. అందుకని నూరు క్రతువులు చేయకుండా చేస్తూ వుాండు అని లోకంలో ఒకమాట. కానీ నూరు క్రతువులు చేయకుండా ఏ డెభైయో చేసేస్తే  దగ్గరపడిపోతున్నాడని పాడుచేయవచ్చు. కాని మొది యజ్ఞం మొదలు ప్టిెనా పాడుచేస్తాడు ఆయన. ఎందుకలా? ఏమి, ఎందుకు ఆయనకు అటువిం దుర్భుద్ధి అంటే దాని తత్త్వాన్ని పరిశీలించకుండా కుండా తొందరపడకూడదు. భక్తితో కూడిన కర్మాచరణముయొక్క చరమ ప్రయోజనము ఏమిటంటే జ్ఞానావిశ్కరణ.  అలా భక్తితో కర్మచేసుకుంటు వెళ్లిపోతున్నాడు అనుకోండి. దానివల్ల అడిగితే పుణ్యం అడగాలి. పుణ్యం అడిగితే గొడవలేదు. పుణ్యం అడిగితే అది అనుభవించడానికి ఏదో ఒక జన్మ ఎత్తుతాడు అందులో దానిని సుఖంగా అనుభవిస్తాడు. కాని నాకు పుణ్యము వద్దు, పాపము వద్దు మీరు విహిత కర్మగా ఈశ్వరప్రీతికొరకు చేస్తునట్లయితే, అది చేసుకొని వెళ్లిపోతున్నట్లయితే అది చిత్తశుద్దికి కారకం అవుతుంది. చిత్తశుద్ధి పాత్రత, ఒకసారి ఆ పాత్రత ఏర్పడితే భగవంతుడు భక్తితో కూడినటువిం నిష్కామ కర్మచేత ప్రీతిచెంది ఎప్పుడో ఒకప్పుడు జ్ఞానాన్ని అనుగ్రహిస్తాడు. అది ఎలా ఉంటుంది అంటే ఒకసారి అన్నం వండడానికి బియ్యం కడిగి, నీళ్ళలో బియ్యంపోసి అగ్నిహోత్రంమీద బియ్యం ప్టిెన తర్వాత అన్నిబియ్యపు గింజలు మెతుకులు అయిపోతాయి అంతేగాని మళ్లీ అనుమానం వచ్చి అన్ని బియ్యపుగింజలు మెతుకులు అయ్యాయ అని చూడక్కరలేదు, అన్నీ మెతుకులు అవుతాయి. అన్ని బియ్యపుగింజలు మెతుకులు ఎలా అయ్యాయో అలా భక్తితో కూడి చేసినటువిం కర్మాచరణంవల్ల ఈశ్వరుడియొక్క అనుగ్రహంచేత పాత్రతను పొంది ఆ పాత్రత వలన పరమేశ్వరుడు కాక్షించిన జ్ఞానముచేత ఇక్కడే ఆ క్షణంలోనే ఆయన మక్తుడు అవుతాడు. అంటే నేను శరీరంకాదు అనేటువిం జ్ఞానాన్ని పొందుతాడు. ఆ జ్ఞానం అనుభవంలోకి వస్తే అప్పుడు అతడు జీవన్ముక్తుడైనాడు అంారు. జీవన్ముక్తుడైపోయిన వ్యక్తికి విధి, నిషేధములు ఉండవు. విధి అంటే ఇది చెయ్యాలి అనికానీ, నిషేధము అంటే ఇది చెయ్యకూడదు అని కానీ వుండదు. ఆ స్థాయికి వెళ్లిపోయిన మహాపురుషులకు ఇక అన్వయమవ్వదు. భగవాన్‌ రమణులు వున్నారనుకోండి ఆయన చాలాకాలం బట్టకట్టుకోలేదు. చుట్టూ వున్నవాళ్లు అన్నారు నీకు శరీరభ్రాంతిలేదు, చుట్టూ వున్నవాళ్ళకి వుంది. అందుకని లోకంకోసం మీరు ఒకగోచి పెట్టుకోండి అన్నారు, అలాగ అని ఆయన  ఒకగోచిపెట్టుకున్నారు. అది ఆయనకొరకుకాదు ఇది విధి బట్టకట్టుకోవాలి, ఇది విషిద్దము బట్టకట్టుకోకూడదు  అని ఆయనకేమి వుండవు, ఎప్పుడు బ్రహ్మమునందు రమిస్తూ ఉంారు. విధి, నిషేధము రెండింకి అతీతము. రమణులు సంధ్యావందనం చెయ్యరు. ఆయన చెయ్యలేదని నేను మానకూడదు. ఆయన ఆ స్థాయికి వెళ్లిపోయారు.   ఆయన ఎప్పుడు బ్రహ్మమునందు నమిస్తూ, బ్రహ్మవిత్‌ బ్రహ్మైవ భవతి, బ్రహ్మమును తెలుసుకొని బ్రహ్మమై పోయాడు. జ్ఞాని ఆ స్థాయిలో వుాండు. ఆయనకు విధి నిషేధాలు వుండవు. విధి, నిషేధములు ఉండవు కనుక కర్మ వుండదు. ప్రధానంగా యజ్ఞం వుండదు. యజ్ఞం లేకపోతే హవిస్సు ఉండదు. హవిస్సులేకపోతే దేవతలకు అన్నం ఉండదు. అందుకు భగ్నం చేస్తుాండు. అది ప్రధానకారణం. కర్మవైపు తీసుకొని వస్తూ ఉంటుంది. ఈ ఇంద్రపదవి. కానీ వేదంలో చెప్పబడినటువిం ఇంథ్రబ్దం ఏదైతే ఉందో అది పురాణం చెప్పబడిన ఇంద్ర శబ్దంకాదు. రామాయణంలో తరచుగా రాముడికి ఇంథ్రబ్దం వేస్తుాంరు. అది వేదపరమైనటువింది. అంతవరకు ఎందుకు రుద్రాధ్యాయం గమనిస్తే ఒక అనువాకందగ్గరికి వచ్చేసరికి ఇంథ్రబ్దం అనువాకంగా తిరుగుతూ ఉంటుంది. ఆయన కేవలముగా ఆయన కేవలంగా స్థితికార శక్తితో విష్ణుపరమైన లక్షణంతో ఉంాడు. అటువిం ఇంద్రతత్త్వము కలిగినటువిం పదవి ఏది ఉందో దానికి వేదాలకు సంబంధించినటువిం ఇంద్రతత్త్వము అని పిలుస్తారు. అది పౌరాణిక ఇంద్రతత్త్వానికి, వైదిక ఇంద్రతత్త్వానికి సంబందం ఉండదు. అదిగో అలా కర్మ దాి జ్ఞానమును పొంది విధి నిషేధాలను దాిపోతాడు వ్యక్తి. దానికికూడా ప్రారంభం ఎక్కడ అంటే, అసలు ఉత్తమమైన ఒక కర్మచెయ్యాలి అంటే నీరు ఉంటే తప్ప జరుగదు. నీరులేకపోతే అసలు ఎవ్వరుకూడా ఇక యుక్తాయుక్త విచక్షణ అనే మాట ఉండదు. దీనిపట్ల ఈ గౌరవం పాించాలా, పాించకూడదా అని ఉండదు. అటువిం ఇంద్రుడు ఎవరు ఉన్నారో ఆయనకి ఈ జలములు మాతృస్థానియములు అయ్యి ఉన్నవి. అందుకే పోతనగారు భాగవతం థమస్కంధం చేస్తూ ''విశధరభయజనకునికి ............................... విశమేతలపన్‌'' అంటే ఎప్పుడు నీియందు  ఉండేటటువింవాడు, నీిని ఆశ్రయించి వుండే నారాయణ అంాముకదు, నారములు అంటే నీరు. నీిని ఆశ్రయించి వుండేవాడు అంటే లోకములన్నీ బ్రతకడానికి కారణమైనటువిం జలతత్త్వమును అధిష్టించివుండేవాడు అని విష్ణుతత్వముగా చెబితే, అటువింవాడు అయినటువింవాడికి భవుడు బ్రహ్మగారు తామరపువ్వులోంచి ప్టుినటువిం బ్రహ్మగారికి జనకుడు అయినటువిం నారాయణుడు అనే శబ్దాన్ని నీిపరంగావేసినారు పోతనగారు. కాబ్టి అటువిం ఇంద్రునికి మాతృస్థానియములు అయ్యి ఉంాయి. తల్లిస్థానంలో వున్నాయి నీళ్లు. అందుకని ''హిరణ్యవర్ణా సుచయః పాపకాయ సుజాతః'' అటువింనీరు గర్భమునందు అగ్నిహోత్రాన్ని ధరించి ఉంటుంది. బాహ్యంలోకూడా సముద్రగర్భమునందు ఎంముటుంది అంటే బడబాగ్ని ఉంటుంది. నీినుండి ఉత్పతిక్రమం చెప్పెటప్పుడు ఈ విశ్వం ఎలా వచ్చింది అనే చెప్పెక్రమంలో ''ఆకాశాత్‌ వాయుః, వాయురుగ్నిః, అగ్నిః జలః'' ఆకాశమునుండి వాయువు, వాయువునుండి అగ్ని, అగ్ని నుండి జలము ఉత్పత్తి అయినవి అని. నీియొక్క గర్భమునందే జలముకూడా నిలబడి ఉంటుంది. అందుకే ఈ సమస్తభూతకోి నీలబడడానికి కారణమైనదేది అంటే నీరు. సమస్తభూతకోికి సౌచమును ఇచ్చేది ఏది అంటే నీరు. అటువింనీరు అందరికి కూడా పది లక్షణములను అనుగ్రహిస్తూ ఉంటుంది. ఇది ఈశ్వరానుగ్రహం వస్తుంది అని వేదం చెబుతుంది. అందుకే స్నానం చెయ్యకుండా వుండరు. ఎవ్వరైనా సరే స్నానం అనేటువింది అత్యంత ప్రధానమైన కర్మ. ఆ స్నానం చేసేటప్పుడు గంగాది నదులను స్మరించకుండా లేదా కనీసంలో కనీసం దేవుని నామస్మరణలేకుండా చేసిన స్నానం కాకిస్నానం, భగవన్నామం స్మరించి గంగేచ, యమునేచైవ గోదావరి, సరస్వతి, నర్మదే, సింధు, కావేరి, ................... అసలు స్నానం అంటే మర్జనం, తలమునగాలి తలమునిగితే స్నానం, అంటే దానర్ధం ఏమి? ప్రవహించే జలములలోకానీ, నిలబడినటువిం జలములు కలిగిన తాకాదులందుకానీ తలమునిగెటట్లుగా స్నానంచేస్తే దానిని స్నానము అని పిలుస్తారు. అంత అవకాశం లేనపుడు, నీరుతీసి తల్లమీంచి పోసుకుాంం. అలా స్నానంచేస్తే ఏమోస్తుంది అన్నారు. నీివలన పదిగుణములు కలుగుతాయి. పదిగుణములు ఎక్కడనుండి వస్తాయి అంటే కేవలం నీివలననే ఉత్పత్తి అవుతాయి. ఇది భారతీయ ధర్మమునందు, సనాతన ధర్మమునందు ఉన్నటువిం గొప్పదనం. అందుకే ఆయన భవుడు అయ్యాడు. జలము ఒక లింగస్వరూపం. ఒక శివస్వరూపం అయ్యింది. అందులో మీరు మొట్టమొదిది ఏది అంటే సాధూరూపంచ, సాధురూపం అంటే ఉద్రేకములన్ని అనిగిపోయి, చక్కి స్వరూపము కలుగుతుంది. ఒకవ్యక్తి నిద్రపోతే నవరంధ్రములు కూడా మలములను విడిచిపెడతాయి. నవరంధ్రములు మలమును స్రవిస్తే వాడు ఉత్తమకర్మ చేయడానికి అర్హత కోల్పోతాడు. శరీరముయొక్క తేజస్సు క్షయం అయిపోతుంది. అది దేనిచేత మళ్లీ ఉత్సాహాని పొందుతుంది అంటే స్నానంచేత పోందుతుంది. అందుకే చూడండి ఎక్కువ పర్యాయములు స్నానంచేసేటువింవారి తేజస్సు వేరేవిధంగా ఉంటుంది. స్నానమునందు శ్రద్ధలేనివారికి అటువిం కాంతి  మీకు గోచరముకాదు. అందుకే సాధురూపంచ, అసలు చక్కిరూపము కలుగుట అంటే చూడగానే ఆ ప్రశాంత వదనము అనిపించాలంటే, ఉద్వేగములు అణిగేటట్లు చేయ్యాలంటే, మలమునుండి శౌచమును కల్పించాలి అంటే దానిసాధించగలిగిన శక్తి దేనియందు నిమిడికృతమైంది అంటే ఒక జలములయందే. ఒకప్పుడు పరమశివుడికి శుక్రాచార్యులమీద కోపం వచ్చిది. కానీ ఆయన చంపలేదు. ఎందుకు చంపలేదు అంటే బృహస్పతి ఎలా అయితే దేవగురువో, అలా శుక్రాచార్యులవారుకూడా రాక్షసులగురువు. ఇద్దరు గురువులే. నిస్పక్షపాతంగా గురువుయందు అన్వయం అయినప్పుడు ఒక విషయం కనబడుతుంది. బృహస్పతి తన కొడుకైనటువిం కచుడికి విద్యాభ్యాసం చెయించడానికి శుక్రాచార్యుల దగ్గరికి పంపించాడు. శుక్రాచార్యులదగ్గర మృతసంజీవనీ విద్యనేర్చుకొని కచుడు దేవలోకానికి ఉపకారం చేసాడు. వాళ్లమధ్య ఏవిధమైన విభేదాలు ఉండవు. బలిచక్రవర్తి విశ్వజిత్‌ యాగంచేశాడు అంటే, అంతగోప్పవాడు అయ్యాడంటే దానికి కారణం శుక్రాచార్యులవారి అనుగ్రహం. అందుకే ఏనాడు గురువుగారి అనుగ్రహం తొలగిపోతుందో, ఆనాడు పతనమైపోతాడు. అప్పివరకు వేచి చూడండి అన్నాడు బృహస్పతి. ఎదురుగుండా వచ్చినవాడు విష్ణువురా, నీవు దానం ఇవ్వకు అన్నాడు శుక్రాచార్యులవారు ఏదైనా కానివ్వండిమాట తప్పను, నేను ఇస్తాను అన్నాడు మూడు అడుగులు ఇచ్చేస్తాను అన్నాడు. ఆయన రాక్షస నీతి చెప్పాడు. ఏం పరవాలేదురా, నేను అలా అనలేదు అని అబద్దం చెప్పు అని అన్నాడు. నేను అనను, బ్రతకవచ్చుగాక బహువిధంబులనైన ................. నేను మాటతప్పను, దానం చేసేస్తాను అన్నాడు. నీవు నామాట తిరస్కరించావు కాబ్టి ఐశ్వర్యం ధ్వంసం అయిపోతుంది అన్నాడు శుక్రాచార్యులవారు. గురువారి కాక్షం పోయింది బలిచక్రవర్తియొక్క ఐశ్వర్యం పోయింది. బృహస్పతి ఎంతగోప్పవాడని చెప్పాలో నిష్పక్షపాతంగా రాక్షసగురువైన శుక్రాచార్యులవారుకూడా అంతేగొప్పవారు, ఇంతగొప్పవాడు అయినటువిం బృహస్పతితో తుల్యుడైనటువిం శుక్రాచార్యులవారు, బృహస్పతి సాధించిన ఏ విషయాన్ని అయినా ఆయనా సాధించగలడు. వచ్చిన ఒకే ఒకతేడా ఏమిటంటే రాక్షసులు ఆయనను ఆశ్రయించారు. దేవతలు ఈయనను ఆశ్రయించారు. దేవతలవలన లోకములకు ఉపకారము జరుగుతుంది. రాక్షసులవలన అపకారం జరుగుతుంది. అందుచేత శుక్రాచార్యులవారు దేవగురువు అయినటువిం బృహస్పతి పొందినటువిం వైభవం సాధారణంగా పొందలేదేమోగాని, బృహస్పతికన్నా శుక్రాచార్యులవారు తక్కువ అని సిద్ధాంకరించడంమాత్రం జాగ్రత్తగా బృహస్పతి మాటలను పరిశీలిస్తే అది సాధ్యంకాదన్న విషయం స్పష్టం అవుతుంది. కాబ్టి తేజోరూప్‌ సాధురూపంచ, సద్‌రూపం అంటే అన్ని ఉద్వేగములు అనిగిపోయి చక్కి రూపము చూడగానే ఏమి తేజస్సురా మహానుభావుడు అనిపిస్తుంది అంటే స్నానం ఎక్కువమార్లు చేసే అలవాటు వున్నవారికి. మనది భారతదేశం, కర్మభూమి. కర్మభూమి అయినటువిం భారతదేశంలో పుష్కలంగా లభిస్తుంది నీరు. నీికి కొదవలేదు. అన్ని జీవనదులు ప్రవహిస్తూ వుాంయి. సాధూరూపంతోపాటు తేజస్సు. కాంతిబాగా ఉద్దీపనము అవ్వాలి అంటే, కాంతి దేనిచేత పెరుగుతుంది. వర్చస్సు అంారు. కాంతి పెరగడానికి కూర్మవాయువు బాగా సంతరించుకోవడానికి మనస్సు నిశ్చలంగా వుండటం కారణం అవుతుంది. ఆ మనస్సు నిశ్చలత్వం దేనిచేత పొందుతుంది అంటే స్నానము చేత పొందుతుంది. అందుకే మీరు చూడండి మనస్సు ఎక్కువ కదులుతుంది. రజోగుణ, తమోగుణములచేత కొట్టబడుతుంది. వెంటనే చల్లి నీితో స్నానము చేస్తారు ఇప్పికీ. చల్లి నీితో స్నానము చేసినందువలన రజోగుణ, తమోగుణములతో కదిలినటువిం మనస్సు స్తిమితపడుతుంది. అందుకే దానివలన తేజస్సు ఉద్దీపనం అవుతుంది. కాబ్టి కాంతిని పెంచెలక్షనం దేనికి వుంది అంటే స్నానానికి, స్నానమునకు ఉపకరణము ఏది అంటే నీరు ఒక్కటే. కాబ్టి సాధూరూపంచ, తేజో బలశ్చ. శరీరమునకు బలమును ఇచ్చేది ఏది అంటే స్నానం. అసలు స్నానం చేసి వచ్చేటప్పికి బడలికి బాగాతీరిపోయి అమ్మయ్య అనిపిస్తుంది. వేసవికాలంలో శంకరాచార్యులవారు శివానందలహరిలో చెప్పినట్లు ''సంసారోతాపభ్రమణ పరితాపోపశమనం'' అలా తిరిగి తిరిగి వచ్చినటువిం వారికి చెమటపట్టేసి వుంటే చల్లి నీితో తలమీంచి స్నానంచేసి, తేలికబట్టకట్టుకొని వచ్చి కూర్చున్నాడు అనుకోండి హమ్మయ్య అని బడలిక అంతాతీరి బలాన్ని పుంజుకుాండు. కాబ్టి బలం ఇవ్వగలిగినది ఏమి అంటే స్నానం. అంతేకాదు నదీప్రవాహానికి అభిముఖంగా నిలబడి చేసిన స్నానం గొప్ప తేజస్సుకు కారణం అయ్యి శరీరం యొక్క తేజస్సు పెరగడానికి కారణం అని వేదం నిర్ధారించింది. ''తేజో రూపంచ బలం శౌచ్చం'' అలాగే శౌచం దేనిచేత కలుగుతుంది అంటే ఒక్క స్నానము చేతమాత్రమే కలుగుతుంది. అందుకే స్నానం విషయంలో మాత్రమే మినహా ఇంపు ఇచ్చింది శాస్త్రం. ప్రతిరోజు పురుషుడు తలస్నానం చేయ్యాలి. తలమించి స్నానం చేయకుండా శాస్త్రం అంగీకరించదు. ఎప్పుడు అంగీకరిస్తుంది అంటే అనారోగ్యం చేత గ్రసించబడితే, ఆయన బాధపడుతుంటే జ్వరపీడితం అయ్యి ఉంటే, కంఠగత స్నానం లేదా నడుము దగ్గరనుండి స్నానం లేదా కాళ్లుకడుకోవడం లేదా విభూతి చల్లుకోవడం లేదా నారాయణ నామస్మరణం చేయాలి లేదా గోవిందా, గోవిందా, గోవిందా అపవిత్రం పవిత్రోవా సర్వాస్తాంగం వివతోవ యస్మరేత్‌ పుండరీకాంక్షం బాహ్యంబతర శుచి. ఇన్ని మినహా ఇంపులు ఎందుకు ఇస్తూ వెళ్లింది అంటే స్నాన ఫలితమును కల్పించడానికి స్నానము శౌచమును ఇస్తుంది. శౌచము అంటే ఒక ఉత్తమ కర్మ చెయ్యడానికి అర్హత, ఒక్కొక్క అర్హత పొందితే తప్పా, ఒక్కొక్క కర్మ చెయ్యడం సాధ్యంకాదు. ఒకవ్యక్తి ఏమి చదువుకోవాలో అది చదువుకుంటే తప్ప ఒక ఉద్యోగానికి అర్హుడుకాడు. అలాగే స్నానంచేసివుంటే తప్ప భగవంత్‌ సంబంధమైన కర్మచెయ్యడానికి అర్హతపొంది ఉండడు. ఆ శౌచము కలగాలి అంటే స్నానము ఒక్కటే మార్గం అయ్యి ఉంటుంది. కాబ్టి శౌచం ఇచ్చినా అదే, అలాగే ఆయుశ్య 'ఆరోగ్య అలోల ముత్యం, దుస్సప్న గాతంచ తపస్య మేథా' అంటుంది వేదం. దీర్ఘాయుర్ధాయం ఎవరికి కలుగుతుంది అంటే దీర్ఘంగా స్నానంచేసే అలవాటు ఎవరికైతే ఉంటుందో, ఎవరికి స్నానంచేసే అలవాటు రోజూ ఉంటుందో రోజూ స్నానం విధివిధానాన్ని పాించి స్నానం చేస్తారో వారు దీర్ఘాయుష్మంతులు అవుతారు. ఆరోగ్యందేనిమీద ఆధారపడి ఉంది అంటే స్నానం చెయ్యడంలో నిష్ట కలిగి, ఏదో గబగబా స్నానంచేసి రావడంకాదు. స్నానంచేసేటప్పుడు శ్రద్ధావంతుడై అందుకే నీరు శ్రద్ధా స్వరూపము అంది వేదం.